سردبیر روزنامه گاردین چاپ لندن، در سخنرانی اخیر خود درباره وضعیت رسانه‌ها در جهان، به‌شدت از فیس‌بوک و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا انتقاد کرد و حل کردن چالش‌های مربوط به اعتمادسازی و آزادی مطبوعات را کلید حفاظت از دموکراسی در دوران جدید دانست.
" کاترین وینر" با انتقاد شدید از عملکرد سایت‌هایی مانند فیس‌بوک که به محلی برای پخش اخبار جعلی و احساسی با هدف جلب مخاطب تبدیل شده‌اند، گفت: فیس‌بوک امروزه به قدرتمندترین ناشر جهانی تبدیل شده است و با جایگزینی الگوریتم‌های ریاضی به جای سردبیران، دموکراسی را به چالش کشیده است.
او رفتار سیاستمدارانی مانند ترامپ را نیز از عوامل مهم تضعیف نقش روزنامه‌نگاران در حفاظت از منافع عمومی توصیف و تأکید کرد: تلاش برای حفظ منافع عموم و آزادی مطبوعات امروزه به یک ضرورت فوری تبدیل شده است، زیرا ظهور اینترنت در عین باز و خلاقانه کردن ارتباطات جمعی، پیامدهای پیش‌‌بینی نشده‌ای را نیز به همراه داشته است.
سردبیر گاردین گفت: نژادپرستان و افراطیون قلدر با هجوم به سایت‌های اینترنتی فضای متشنج جدیدی را در صحنه عمومی ایجاد کرده‌اند. ازسوی‌دیگر حرکات و احساسات ما نیز دائما زیر ذره‌بین سایت‌ها قرار دارند، چراکه نظارت بر علایق و حرکات افراد به قوی‌ترین مدل کسب‌و‌کار در عصر جدید تبدیل شده است.
وینر افزود: فیس‌بوک امروزه با جایگزینی الگوریتم‌ها به جای سردبیران به ثروتمندترین و قدرتمندترین ناشر جهانی تبدیل شده و صحنه اخبار عمومی را با میلیون‌ها صفحه مبتنی بر علایق شخصی جایگزین کرده است. این روند در عین سرازیر کردن میلیاردها دلار به جیب فیس‌بوک باعث شده جوامع از صحنه بحث و تبادل‌نظر واقعی درباره موضوعات مشترک فاصله بگیرند که این چالش بسیار بزرگی را برای روزنامه‌نگاری ایجاد می‌کند.
او توضیح داد: رسانه‌های خبری دیجیتالی با مشکلات مالی بسیار شدیدی مواجه هستند، زیرا فیس‌بوک و گوگل با در دسترس قرار دادن اخبار و تبلیغات مبتنی بر علایق هر فرد بیشترین سهم مخاطب و درآمد تبلیغاتی را از آن خود کرده‌اند.
سردبیر گاردین افزود: ناشران امروزه هزینه‌های خود را از طریق تبلیغات الگوریتمی به‌دست می‌آورند. درواقع آنها به جای آنکه تبلیغات را به‌صورت عمومی در وب‌سایت قرار دهند با استفاده از نظارت بر ویژگی‌های صفحات مورد بازدید هر فرد، سلیقه وی را ارزیابی می‌کنند و بر‌اساس آن برای هر فرد تبلیغاتی متناسب با سلیقه تشخیص داده شده ارائه می‌دهند. به همین دلیل است که ناشران در رقابت برای پیدا کردن مخاطب و دریافت بازدید و کلیک بیشتر روی لینک‌ها به دنبال تیتر و خبرهای سطحی و افراطی بوده و در بسیاری مواقع اخبار را بدون بررسی صحت آن منتشر می‌کنند.
وینر گفت: به همین دلیل میزان اعتماد به رسانه‌ها هم‌اکنون در پایین‌ترین سطح قرار دارد و رسانه‌ها برای جلب دوباره اعتماد جمعی باید بیشتر بر موثق بودن اخبار تمرکز کنند.
او افزود: اعضای رسانه‌ها عموما از طبقات مرفه‌تر جامعه هستند و این مشکل طی سال‌های اخیر شدیدتر شده است و به همین دلیل رسانه‌ها باید بیشتر نماینده کل جامعه مخاطب خود باشند.
سردبیر گاردین ادامه داد: روزنامه ما نیز با این چالش‌ها مواجه است، زیرا به اعتقاد من، کارمندان ما نیز به اندازه کافی تنوع نداشته و شامل همه اقشار متفاوت جامعه نیستند و به همین دلیل ما متعهد هستیم درراستای حل این چالش‌ها هرچه بیشتر تلاش کنیم.
وینر گفت: شعار گذشته ما مبتنی بر آزاد بودن انتشار نظرات مختلف بود، اما در شرایط رسانه‌ای و سیاسی امروز شعار خود را به«حقیقت مقدس است» تغییر داده‌ایم.
او افزود: گاردین امروزه بیشتر از هر زمان دیگری در تاریخ این روزنامه مخاطب دارد و هم‌اکنون هزینه‌های ما نیز توسط ۸۰۰ هزار حامی از ۱۴۰ کشور جهان تامین می‌شود.
وینر گفت: ما می‌خواهیم به جای انتقاد کردن صرف از وضع موجود همکاری بیشتری با خوانندگان خود داشته باشیم تا ایده‌های جدیدی را برای فعالیت‌هایمان پیدا کنیم، این شامل در نظر گرفتن طیف وسیعی از دیدگاه‌های مترقی و حمایت از سیاست‌ها و ایده‌های مختلف در عین عدم حمایت صددرصد از احزاب و افراد خواهد بود.
سردبیر گاردین در پایان گفت: زمانی که مردم قصد ایجاد جهان بهتری دارند ما نیز باید به جای انتقاد صرف از وضعیت موجود از رسانه خود برای پرورش تخیل، ارائه ایده‌های امیدوار‌کننده و روش‌های جایگزین جدید استفاده کرده و به مخاطبانمان برای ایجاد تغییرات بهتر امید بدهیم.
لازم به ذکر است وینر که نویسندگی و اجرای نمایشنامه «من ریچل کوری هستم» را نیز در کارنامه خود دارد در سال ۲۰۱۵ به‌عنوان اولین سردبیر زن در روزنامه گاردین انتخاب شد. ریچل کوری یک فعال صلح‌طلب آمریکایی بود که در سال ۲۰۰۳ و زمانی که قصد داشت از تخریب خانه‌های فلسطینیان توسط رژیم صهیونیستی جلوگیری کند توسط یک بولدوزر ارتش اسرائیل عمدا زیر گرفته و کشته شد.
روزنامه گاردین از معتبرترین روزنامه‌های جهان است که از جمله افشاگری‌های آن می‌توان به انتشار اسناد «ادوارد اسنودن» درباره عملیات سری دولت آمریکا در شنود ارتباطات افراد عادی، دانشگاه‌ها، شرکت‌های تجاری و رهبران جهانی مانند «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان اشاره کرد.
افشای هک تلفن‌های سیاستمداران، اعضای خاندان سلطنتی و افراد معروف توسط روزنامه پرفروش «سان» و نشریه «نیوز آو د ورلد» متعلق به «روپرت مرداک» میلیاردر استرالیایی حامی ترامپ و غول رسانه‌ای جهان که به تعطیلی این پرفروش‌ترین روزنامه انگلیس منجر شد نیز از دیگر دستاوردهای روزنامه‌نگاری تحقیقی انجام شده توسط گاردین بود.
گاردین همچنین از جمله روزنامه‌های منتشر کننده اسناد معروف به پاناما درباره استفاده سیاستمداران و افراد معروف جهان از بهشت‌های مالیاتی برای پول‌شویی و فرار از پرداخت مالیات بود.
این روزنامه علاوه بر دریافت جایزه معروف «پولیتزر» چهار بار نیز برنده جایزه بهترین روزنامه سال در جوایز مطبوعات انگلیس شده است.
