امروزه تصور زندگی بدون رسانه محال بهنظر میرسد. تلویزیون و ماهواره، رادیو، سینما، موسیقی، رایانه، بازیهای کامپیوتری، شبکههای اجتماعی و فرآوردههایی از این دست، آنچنان با زندگی ما عجین شده که کمتر متوجه تأثیرات شگفت آن هستیم.
این اثرات بهخصوص بر روی کودکان قابل تامل است. در حال حاضر تنها دغدغه والدین در تربیت فرزندانشان فقط اداب اجتماعی و مراوده با دوستان و همکلاسیها نیست. چرا که در خانههای همه ما، هر کودک و نوجوان در معرض دسترسی به موبایل، لپتاپ، تبلت و سایر گجتهایی است که راه ورود به دنیای پرخطر مجازی است دنیایی که میتواند سلامت آنها را تهدید کند.
سواد رسانهای که از آن بهعنوان مجموعهای از مهارتها برای دسترسی، تحلیل و فهم بهتر پیامهای رسانهای یاد میکنند یکی از ابزارهای ضروری در دنیای امروز محسوب میشود و کارشناسان کسب سواد رسانهای برای والدین و آموزش مفاهیم مربوطه به فرزندان را یکی از ضروریات میدانند.
تغییر سبک زندگی در عرصه کنونی و افزایش دسترسی به وسایل ارتباط جمعی باعث شده است، رسانهها بخش قابل ملاحظهای از اوقات کودکان را به خود اختصاص دهند و از آنجایی که رسانههای سنتی و دیجیتال ابعاد مثبت و منفی فراوان دارند، میتوانند تأثیرات مختلفی بر کودکان برجا بگذارند.
از مهمترین مباحث مربوط به سواد رسانهای و نقش والدین در آن مورد توجه قرار میگیرد میتوان به عدم استفاده از ابزارهای رسانهای مختلف توسط والدین در مقابل کودکان اشاره کرد. این روزها انواع مختلف اپلیکیشنهای موبایلی ارائه شده است تا والدین بتوانند دسترسی فرزندان خود را به رسانههای مختلف و محتوای منتشر شده در آن کنترل کنند. این در حالی است که والدین نیز باید هنگام استفاده از ابزارهای رسانهای مختلف توجه کافی را داشته باشند تا فرزندان خود را با محتوای نامناسب آشنا نکنند.
زمانبندی برای دسترسی کودکان به رسانه و محتوای منتشر شده در آن از دیگر وظایف والدین محسوب میشود و در کنار آن وظایف دیگری از جمله ارائه توضیحات کافی در مورد محتوای متناسب با گروه سنی کودکان، توجه به شرایط، نظارت، تماشای دستهجمعی و آشنایی کودکان با انواع مختلف رسانهها نیز مهم تلقی میشود. با توجه به اینکه شبکههای اجتماعی مطالب را در گروههای مختلف و به هر شکل منتشر میکنند و هیچ گونه فیلتر برای عدم انتشار محتوای نامناسب کودکان وجود ندارد، والدین باید به این مسأله توجه ویژه داشته باشند. این قبیل پلتفرمها انواع مطالب از جمله اخبار علمی، تنشهای اجتماعی، مطالب سیاسی، طنز، عکس، ویدئو و بعضا مسائل مبتذل و هنجارشکن را منتشر میکنند و مواجهه کودکان با این حجم گسترده محتوا، میتواند آشفتگی ذهنی در آنها را به وجود آورد.