پنل تخصصی «حرفه در برابر ضد حرفه؛ هنجار و ناهنجار در تعامل رسانه و روابطعمومی در سازمانهای ایرانی» مهمترین بخش کنفرانس نهم حرفه ای گری در روابط عمومی بود که چهارشنبه ششم بهمن ماه در مرکز نمایشگاهی ایران مال در تهران برگزار شد.
یونس شکرخواه صاحبنظر رسانه و استاد دانشگاه، به تقابل و تضاد موجود در بین دو حرفه روزنامه نگاری و روابط عمومی اشاره کرد و در بخشی از صحبتهای خود، روزنامه نگاری را گسل روابط عمومی دانست و گفت: این قطب بندی حرفه و ضدحرفه، کاملا درست است. یعنی آدمهایی داریم که بسیار حرفهایاند و تعدادی نیز ضدحرفه ای. اگر خط تماسها و مشترکات یک حرفه را مشخص کنید، خط تماس روابطعمومی و روزنامه نگاری، طولانیترین خط مشترک است.
او ادامه داد: روزنامه نگاری، گسل روابط عمومی است، زیرا دامنه پوشش روزنامه نگاری اجتماع است و دامنه پوشش روابط عمومی فرد یا شرکت و اینجا است که تضاد و تفاوت شکل میگیرد. روابطعمومی نگران حفظ منافع فرد است و روزنامه نگاری نگران عامه و هر دو هم حق دارند. در ضد حرفه روابطعمومی، بده بستانها و خرید فروشهای بسیاری شکل گرفته است. در عین حال، اگر یک روزنامه نگارحرفی بزند، ولی مدرک نداشته باشند، نمیتوانند حرفش را اثبات کند. روزنامهنگاری چون نفع عامه مسالهاش است یک روابط عمومی نباید از افشا شدن بترسد. وی در پایان به سیاستگذاران و مدیران گفت: اجازه دهید روزنامهنگاری بر روابطعمومی نظارت کند. این پیوند میتواند نکات مهمی را به نمایش بگذارد.
کمرنگ شدن فعالیت حرفه ای ها
علی گرانمایهپور دیگر سخنران پنل گفت: اولین نشانه ضد حرفهایها، کمرنگ شدن فعالیت حرفهای هاست. وقتی میتوان حرفه و ضد حرفهای را تشخیص داد که اخلاق و منفعتطلبی موضوعیت پیدا کند و مدیر روابطعمومی درگیر منافع فردی باشد. اینها وقتی همدیگر را تهدید میکنند که فرصتطلبی به جای حرفهایگرایی قرار میگیرد. در این زمان معمولا افکارعمومی فراموش یا دست کم گرفته می شود.
او ادامه داد: وقتی حرفهای گرایی و ضد حرفهای بودن در مقابل هم قرار میگیرند، حاشیه و حاشیه پردازی پر رنگ می شود و از موضوع فاصله میگیریم. تهدید منافع ملی و مردم نیز از دیگر اتفاقاتی است که در این زمان شاهد آن خواهیم بود.
به ضد حرفه ای بودن، نزدیک شده ایم
حسن نمکدوست دیگر سخنران این پنل با اشاره به تفاوتهای دو حوزه روابط عمومی و رسانه بیان کرد: این دو حرفه وقتی میتوانند ادعای حرفه بودن داشته باشند که همواره به نفع جامعه فکر کنند و در خدمت جامعه باشند. امروزه از این امر فاصله گرفتهایم و به نظر من به ضد حرفهای بودن نزدیک شدهایم. اکنون میتوانیم بگوییم هر دو حرفه در وضعیت بحرانی قرار دارند. این شرایط دلایل متعددی هم دارد که یکی از آنها حاکمیت بلامنازع مناسبات یک سویه توسط حکومتها در ۲۰۰ سال گذشته نسبت به رسانهها بوده است. با این حال ما به عنوان حرفهایها چه کردهایم؟ آیا کارمان را درست انجام دادهایم؟
این استاد ارتباطات به بحث نابسامانیهای حوزه روابطعمومی و رسانه اشاره کرد و در خصوص میدانداری ضدحرفهایها و حرفهایها گفت: مناسبات ضدحرفهای روز بهروز در مقابل تلاشهای حرفهای قویتر شده است. نظام ارتباطی و رسانهای کشور نیز دچار انسداد شده است؛ یعنی همه به شرایط ناسالم تن داده ایم.
باج نیوزها و مدیران کم تحمل
علی مصریان نیز به عنوان آخرین سخنران این پنل اظهار کرد: مدیران ارشد سازمانها و نهادها، نگاه حرفهای به رسانه ندارند. طبعا اگر مدیر ارشد به روابط عمومی نگاه حرفهای نداشته باشد، توقعات درست نخواهد بود. قطعا فعالان و بزرگان روابطعمومی میخواهند نگاه حرفهای حاکم باشد.آنها از اینکه به روابط عمومی به عنوان لیست تقسیم غنائم نگاه شود، خوشنود نیستند.
او در ادامه از نگاه روابطعمومیها به این جریان صحبت کرد و افزود: آستانه تحمل مدیران بالادستی در مقابل اخبار و انتقادات بسیار پایین است. ظهور و بروز باج نیوزها با این تشخیص صورت گرفته که برای گرفتن غنائم، در لیست روابطعمومیهای سازمانها قرار بگیرند.