دنیای کنونی، دنیایی است که در آن چندین اَبَرشرکت عظیم در جهان، که حاصل ادغام پلتفرمها و اکوسیستم های دیجیتالی بزرگ هستند، تولید و مدیریت داده های تولید شده در کشورهای جهان را در اختیار دارند و اکثر قریب به اتفاق فعالیتهای اقتصادی و غیره در بستر این اَبَرپلتفرم ها در حال انجام است.
کنترل بخش عظیمی از زنجیرههای تامین در اکثر صنایع و فعالیتهای اقتصادی از دست دولت ها و کشورها خارج شده و به پلتفرم های دیجیتالی منتقل شده است. جریان اطلاعات و دادههای ملی و فردی جوامع در جهتِ همین ابرپلتفرم ها در جریان است و اغلب تصمیم های حساس مرتبط با بخش های مختلف جهان، توسط مدیران این ابرپلتفرمها گرفته میشوند. این ابر پلتفرم ها، تنها تسهیل کننده معاملات و ارتباطات نیستند، بلکه آنها شریک، قانونگذار و همچنین ناظر بر همه معاملات و ارتباطات در بازارهای چند بعدی هستند.
بازیگران جهانی متعددی در عرصه ایجاد پلتفرم ها وجود دارند؛ ولی با رشد تنش های مهار چین از سوی آمریکا و نیز بروز جنگ اوکراین که موجب صف بندی های تازه بین بلوکهای قدرت شده، هیچکدام توانایی تسلط بر بخش عمده ای از اقتصاد جهان را ندارند. دو قطب بزرگ پلتفرمی جهان (چین و آمریکا) در حال تحریم کردن و محدود کردن کسب و کارهای همدیگر هستند و این تنها فرصتی را برای شرکتهای بزرگ جهانی بویژه شرکتهای اروپایی، مهیا کرده است تا به بازار هر دو قطب وارد شوند.
اکنون رشد و تکامل اقتصاد پلتفرمی با مدل توسعه سریع غول های کنونی، با موانع متعددی روبرو شده است. چرا که برای رشد اقتصاد پلتفرمی، دیگر تعامل و توسعه فناوریهای مورد نیاز، شرط لازم و کافی نیست. ساختارهای قدرت ژئوپلیتیکی و تقابل بین آنها، موجب عدم تمایل بسیاری از شرکتهای بزرگ در به خدمت گرفتن پلتفرم ها به دلایل نبود ظرفیتهای لازم و همچنین مسائلی مانند امنیت سایبری، اخلال در زنجیرههای تولید و بایکوت توسط یکی از دو قطب بزرگ اقتصاد جهان که در حال شاخ و شانه کشیدن برای یکدیگرند، شده است. از این رو با قاطعیت می توان گفت، این روزها اقتصاد پلتفرمی در مقیاس سیاره ای به عنوان کاراترین شکل اقتصاد، تا حدی در حالت کما فرو رفته و سرعتش از پیش بینی های گذشته، کمتر شده است.
در واقع یک اقتصاد پلتفرمی بیانکننده تمایل کسبوکارها برای رویآوردن به مدل تجاری «پلتفرمهای دیجیتالی» است. پس اقتصاد پلتفرمی به نوآوری دیجیتالی در ساخت پلتفرمهایی اشاره دارد که در آن همه چیز به صورت یکپارچه مدیریت شده و به سمت اهداف تجاری پیش میرود. اقتصاد پلتفرمی و هر نوعی از کسبوکار مبتنی بر پلتفرم در نقطه مقابل تجارتهای سنتی خطی (Pipeline) قرار میگیرند. کسب وکارهای خطی، صرفا محصولی را که تولید شده، به مصرفکننده ارائه میدهند و بستری برای برقراری ارتباط بین آنها فراهم نمیکنند «پلتفرم» در واقع بستری است برای برقراری ارتباط دو یا چندسویه بین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان یک ارزش خاص. این ارزش میتواند کالا یا خدمات باشد.